Translate

sobota, 9 marca 2019

Kalendarzowe i obrzędowe znaczenie znaków ze Skały Czarownic


Ostatni wpis poświęcony Skale Czarownic posumowałem następującymi cytatami: 


"The crossed circle appeared during the Neolithic period in the Carpathian Basin which cannot be found in the rest of Europe except in the Balkan and the South-East Europe."

i rozdział 12.2. THE FOUR CORNERS OF THE SOLAR CLOCK.

The four seasons, marked by two solstices and the two equinoxes have been symbolized by most ancient cultures with the sign of the cross, e.g. the "four corners" of the world and the heavens. The "sign of the cross" generally signifies religious or cosmic significance. The Cro-Magnon also venerated the sign of the cross, the first evidence of which, an engraved cross, is at least 60,000 years old (Mellars, 1989). Yet another cross, was painted in bold red ochre upon the entryway to the Chauvet Cave, dated to over 30,000 years ago (Chauvet et al., 1996).
The illusion of movement of the Sun, from north to south, and then back again, in synchrony with the waxing and waning of the four seasons, is due to the changing tilt and inclination of the Earth’s axis, as it spins and orbits the sun. Thus over a span of 13 moons, it appears to an observer that the days become shorter and then longer and then shorter again as the sun moves from north to south, crosses the equator, and then stops, and heads back north again, only to stop, and then to again head south, crossing the equator only to again stop and head north again. The two crossings each year, over the equator (in March and September) are referred to as equinoxes and refers to the days and nights being of equal length. The two time periods in which the sun appears to stop its movement, before reversing course (June and December), are referred to as solstices—the “sun standing still.” (...) Among the ancient, the sign of the cross, represented the journey of the sun across the four corners of the heavens. The Cro-Magon adorned the entrance and the walls of their underground cathedrals with the sign of the cross, which indicates this symbol was of profound cosmic significance. However, that some of the Cro-Magnon depictions of animal-headed men have also been found facing the cross, may also pertain to the heavens: the patterns formed by stars, which today are refereed to as "constellations."


Nie przypuszczałem, że uda się jeszcze ten temat rozwinąć, tymczasem okazało się , że znaki ze Skał Czarownic mogą dostarczyć jeszcze całkiem zaskakujące możliwości interpretacyjne. 
Tytułem nawiązania jeszcze raz zacytuję mały fragment z powyższego artykułu
"The four seasons, marked by two solstices and the two equinoxes have been symbolized by most ancient cultures with the sign of the cross, e.g. the "four corners" of the world and the heavens. The "sign of the cross" generally signifies religious or cosmic significance."


Powyższe stwierdzenie można odnieść do znaku ze Skały Czarownic 


W kolejnym artykule Celestial Symbolism of the Vučedol Culture Emilia Pasztor pisze :
"The celestial pole and its circumpolar stars, the concept of the four main cardinal directions, played a basic, essential role in this system (Didier 2009). One of the most expressive representations of this ancient cosmography based on four divisions is offered by a unique type of artistic bowls made in the Vučedol culture (...)Its inner surface might picture the four “corners” of the world, the four mountains which often also hold up the firmament. The above depiction shows surprisingly similar elements to the basic patterns of cosmic mirrors in Han dynastic (206 BC–220 AD) graves of ancient China (Cammann 1948). This cosmological basic pattern also appears in large numbers mostly on burial pottery in the middle period of the Bronze Age Carpathian Basin (sixteenth to twelfth centuries BC). (...) The analogies, including the symbols, justify arguments not only on the usual Aegean and Anatolian/Near Eastern influence as over the last six millennia, from the Copper Age to the Modern Era; the steppe belt cultures undoubtedly played one of the most striking roles in the history of Eurasia (Anthony 2007; Chernykh 2008 and many others). The fragments of beliefs embodied in symbols dispersed through the whole of prehistory might signal the presence in the Carpathian Basin of a jointly held belief system with Asia in which the starry sky played an important role.".

We wpisie Solarna zagadka z października 2016 r. zamieściłem poniższe zdanie:
"Dowodem na to może być praca "Preplet 3 in 4, preloška Beli Križin Triglavca ter Zbruški idol", której autorem jest Andrej Pleterski. W pracy tej wiele miejsca poświęcono uchwyconemu jeszcze przez świadków obrzędowi wiosennemu, koncentrującemu się wokół "Białego Krzyża".
  
(...) Natomiast, gdy przekształcimy wzór ze skały do układu trójwymiarowego,  wykaże  on wiele zbieżności z "białym krzyżem".






Ta intuicyjna, trójwymiarowa rekonstrukcja w pełni odpowiada opisowi E.Pasztor:
"Its inner surface might picture the four “corners” of the world, the four mountains which often also hold up the firmament.".
Jak zatem z powyższego wynika znak ze Skały Czarownic wykazuje zbieżności z symbolami z epoki brązu. Uchwycony jeszcze w XX w. przez słoweńskich etnologów obrzęd poświęcony Dażbogowi , odgrywany był w takim właśnie kole zawierającym zarówno "cztery góry" oraz niebo (podtrzymywane przez oś świata), które w opisywanym obrzędem symbolizuje solarny Dażbog.

Kolejnym ważnym elementem pracy E. Pasztor to ten , który odnosi się do " Five “rayed” dots arranged like on a die, giving the semblance of a constellation, or at least a closed group of five stars (...) The first researcher who employed an alternative to customary archaeological approaches in analyzing the symbol system of the Vučedol culture was Aleksandar Durman (2000). The particular decorative art often arranged in panels with profusely employed starlike signs inspired him to correlate it with astronomy, the constellations, and planets, and he deduced that the makers intended to picture a number of astronomical events. It has been argued that the clear, regular application of the five-dot sign represents the Orion constellation as it appears in the early evening winter sky (Figs. 114.1, 114.2). The often larger central dot stands for the three significant stars of the Orion’s Belt which are so characteristic of this constellation (Fig. 114.7). (...)
The Vučedol ornamentation is often arranged into panels. The most well-known artifact with such a decoration is the so-called calendar pot, which was unearthed in the eastern Croatian town of Vinkovci in 1978 (...) It is decorated with four parallel bands, (...). Each of the other bands is decorated with different marks which share their symbol assortment with other ceramics.(...) . Each of the small boxes contains the pictograph of a constellation that was characteristic for the given part of the year, the constellations which could be seen on the horizon directly following sunset in that season as the first visual signs of the evening sky (Orion, Gemini, Pegasus, the Pleiades, Cassiopeia, and Cygnus). The first disappearance of the Orion’s Belt signalled the end of winter and the beginning of a new year. (...) The five-star sign might also stand for the Orion constellation that is presented on the same way near the “roof” of the “cosmic house” on the cosmological drawing of a native Inca Indian chronicler, who worked at the beginning of the seventeenth century (Fink 2001).
Ten wstęp służyć ma przybliżeniu tego , co napisałem w we wpisie "Beskidziki św. Graal " w sierpniu 2016 r.
Podobieństwo w skali makro nie jest jedynym jakie można zauważyć przy porównaniu obu obiektów, istnieje również pewne podobieństwo detalu. Dostrzec można wyraźnie zaakcentowany kolisty element , odpowiadający gwieździe Alnitak w Pasie Oriona oraz wywinięte brzegi "kielicha"

Powyższe zdanie odnosiło się do porównania widoku nieba gwiaździstego i prezentacji graficznej
 

Dokonana przeze mnie próba interpretacji tego znaku , wykazuje zadziwiające zbieżności , z tym co o symbolu pięciu kropek napisał A.Durman.
Symbol ze Skały Czarownic składa się co prawda z krzyża i "kropek" , jednak można założyć , iż mógł on ulec swoistej chrystianizacji , poprzez dodanie krzyża do symbolu złożonego z kropek i okręgów. Do wniosku takiego można dojść , gdy przyjrzymy się bliżej widokowi tego symbolu. W jego wewnętrznej części można dostrzec formę kolistą , być może należałoby ją interpretować tak jak "powiększoną" kropkę w tekście A.Durmana. 
  


Zbieżność formy w postaci kropek jak  i interpretacja symbolu/rytu jako gwiazdozbioru Oriona łączy się wzajemnie poprzez wnioski wynikające z bezpośredniej obserwacji nieba gwiaździstego.
Kolejny symbol opisany został już przez A. Durmana w pracy "Celestial symbolism in the Vučedol culture" Aleksandar Durman to "Cygnus (like the cross of St. Andrew) is high above the eastern horizon". Na poniższym zestawieniu symboli Cygnus/Łabędź to symbol "X"


Ta interpretacja również pozostaje zbieżna z  dokonaną przeze mnie interpretacją kolejnego rytu ze Skały Czarownic , jakiej dokonałem we wpisie Gwiaździsty ryt z września 2016 r. 


A. Durman umiejscawia Łabędzia "X" w pasie letnim kalendarza z Vučedol. Do podobnych wniosków  doszedłem również  i jak w odniesieniu do rytu ze Skały Czarownic. Poniższe zdjęcie, wykonane ze Skały Czarownic, ukazuje widok gwiazdozbioru Łabędzia na letnim niebie
 

Interpretacja A.Durmana opiera się na koncepcji "procesji" układów gwiezdnych w określonych dla danej pory roku układach. 
Podobnie dzieje się w przypadku Skały Czarownic. Symbol zimowy tworzą  Syriusz w układzie Wielkiego Psa, Procjon w układzie Małego Psa i Alnitak ( pierwsza od lewej) w Pasie Oriona.
Natomiast symbol letni tworzy układ złożony z gwiazdozbiorów Łabędzia, Orła i Liska.

Do rozważenia pozostaje jeszcze jedno podobieństwo symbolu z vučedolskiego kalendarza  i Skały Czarownic.To symbol "W" odpowiadający gwiazdozbiorowi Kasjopea. Co ciekawe na kalendarzu A.Durmana ukazany jest on raz poziomo, raz pionowo. A.Durman wyjaśnia takie ułożenie symbolu specyfika Kasjopei tym , iż gwiazdozbiór ten jest układem okołobiegunowym, co oznacza , iż widoczny jest przez cały rok, jednak zmienia on swoje położenie względem obserwatora i właśnie ta zależność ukazana została w polach kalendarza.
Tymczasem na Skale Czarownic znaleźć można podobnie wyglądający ryt w formie falistej linii


Na dzień dzisiejszy zagadką pozostaje czy jest to Kasjopea , uzupełniona dodatkowym układem w formie krzyża. Odpowiedź być może dadzą kolejne obserwacje nieba, które mogą potwierdzić lub wykluczyć taką hipotezę.